Öncelikle yaşadıklarınızı bu denli açık ve yargısız bir dille paylaştığınız için teşekkür ederim. Sertleşme güçlüğü, cinsel istekte azalma ve "performans" odaklı baskı hissi, çiftleri hem bedensel hem de duygusal olarak yıpratabilen yaygın durumlardır. Bu durumun ilişkinize yansıyarak bir uzaklaşma ve gerginlik yaratması son derece anlaşılır. Ancak iyi haber şu ki, bu belirtiler çoğu zaman doğru adımlar atıldığında hem tıbbi hem de psikolojik yöntemlerle etkili bir şekilde yönetilebilir. Sertleşme sorunu (erektil disfonksiyon), bir "yetersizlik" olarak görülmemesi gereken, çoğu zaman altta yatan başka bir durumun habercisi olan ve tedavi edilebilir tıbbi bir konudur. Bu nedenle ilk adım, durumu doğru anlamak için bir hekime başvurmaktır.
Türkiye'de bu süreci düşük bütçeyle yönetmenin en doğru yolu, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kapsamında sağlık sistemini kullanmaktır. İlk olarak eşiniz, bağlı bulunduğu Aile Sağlığı Merkezi'ndeki (ASM) aile hekimine başvurabilir. Aile hekimi, durumu değerlendirerek ilk kan tetkiklerini (kan şekeri, kolesterol gibi lipid profili, hormon düzeyleri) isteyebilir ve genel bir fiziki muayene yapabilir. Bu ilk değerlendirme, sorunun kaynağı hakkında önemli ipuçları verir. Unutulmamalıdır ki, sertleşme sorunu bazen kalp-damar hastalıklarının erken bir belirtisi olabilir. Diyabet, hipertansiyon, obezite ve hareketsizlik gibi ortak risk faktörleri, damar sağlığını bozarak hem kalbi hem de cinsel fonksiyonu etkiler. Bu nedenle aile hekiminin yapacağı bu genel sağlık taraması, sadece cinsel sağlığı değil, eşinizin genel sağlığını korumak adına da kritik öneme sahiptir. Gerekli görülmesi halinde aile hekimi, eşinizi bir devlet hastanesi veya üniversite hastanesinin Üroloji kliniğine sevk edecektir. Bu kliniklerde çok daha detaylı incelemeler ve tedavi planlaması yapılabilir.
Kullanılan ilaçların cinsel fonksiyonlar üzerindeki etkisi de göz ardı edilmemelidir. Özellikle bazı antidepresanlar (SSRI grubu) cinsel istekte azalma, uyarılma güçlüğü ve orgazm sorunlarına yol açabilir. Eğer eşiniz böyle bir ilaç kullanıyorsa, durumu kesinlikle ilacı reçete eden hekime danışmalıdır. İlacı kendi başına bırakmak tehlikeli olabilir ancak doktor kontrolünde doz ayarlaması, ilaç değişimi veya ek tedavilerle bu yan etki yönetilebilir. Tedavi için sıkça kullanılan ve etkili olan fosfodiesteraz tip-5 inhibitörleri (sildenafil, tadalafil etken maddeli ilaçlar) gibi seçenekler, mutlaka bir ürolog tarafından reçete edilmelidir. Özellikle kalp için kullanılan nitrat grubu ilaçlarla birlikte alınmaları ölümcül tansiyon düşüklüklerine yol açabileceğinden, doktor kontrolü şarttır. İnternette veya güvenilir olmayan kaynaklarda satılan "cinsel güç artırıcı" ürünlerden kesinlikle uzak durulmalıdır; bu sahte ürünler hem etkisiz olabilir hem de tehlikeli kimyasallar içerebilir.
Psikolojik ve ilişkisel boyut ise denklemin diğer yarısıdır. Performans kaygısı, "başarılı olma" baskısı ve yaşanan gerginlik, sertleşmeyi sağlayan fizyolojik mekanizmayı tek başına bozabilir. Bu noktada cinsel terapi ve bilişsel-davranışçı teknikler kanıta dayalı en etkili yöntemlerdir. Yapılan bilimsel çalışmalar, ilaç tedavisinin psikolojik destekle birleştirildiğinde, tek başına tedaviye kıyasla çok daha kalıcı ve tatmin edici sonuçlar verdiğini göstermektedir. Düşük bütçeli psikolojik destek için yine devlet hastaneleri ve üniversite hastanelerinin psikiyatri klinikleri veya bazı belediyelerin sunduğu ücretsiz Aile ve Psikolojik Danışmanlık Merkezleri (APDM) araştırılabilir. Çift olarak aranızdaki baskıyı azaltmak ve yeniden yakınlık kurmak için "duyusal odaklanma" gibi egzersizler faydalı olabilir ancak bunlara başlamadan önce tıbbi değerlendirmenin tamamlanmış olması önemlidir.
Tıbbi değerlendirme ve yaşam tarzı değişikliklerine ek olarak, cinsel fonksiyonları desteklediğine dair bilimsel kanıtları bulunan bazı bitkisel takviyeler de doktor onayıyla düşünülebilir. Bunlar asla tek başına bir çözüm olarak görülmemeli, ana tedaviye destek olarak kullanılmalıdır. Panax Ginseng (Kırmızı Kore Ginsengi), yapılan birçok bilimsel çalışmada erektil fonksiyon üzerinde olumlu etkiler göstermiştir ve en çok umut vadeden bitkisel desteklerden biridir. Maka Kökü (Maca), doğrudan sertleşme üzerine etkisinden çok, cinsel isteği (libido) artırmasıyla bilinir ve bu yönde olumlu araştırma sonuçları mevcuttur. Bir aminoasit olan L-Arjinin, vücutta nitrik oksit üretimini destekleyerek kan damarlarının gevşemesine yardımcı olabilir ve bazı çalışmalarda hafif ve orta dereceli sertleşme sorununda faydalı bulunmuştur. Ancak bu takviyeleri kullanmadan önce mutlaka hekime danışmak gerekir, çünkü kullandığınız diğer ilaçlarla etkileşime girebilir veya mevcut sağlık durumunuza uygun olmayabilirler.
